از سال 2002 با ارائه توصیه های انستیتو ملی قلب، ریه و خون (NHLBI) در زمینه تشخیص و درمان کلسترول بالا و به روز رسانی آنها در سال 2004، جامعه پزشکی همواره منتظر نسخه جدیدتر همراه با جزئیات کامل بوده اند. مطالعات متعددی در این فاصله انجام شده که با یافته های جدید همراه بوده است. این توصیه ها تحت عنوان پانل 3 درمان بالغین (ATP III) طی سالها جنبه کاربرد بالینی پیدا کرده و وارد سیستم های کنترل کیفی و پرداخت پزشکان شده و حتی اغلب مردم عادی نیز از آنها مطلع هستند.
بالاخره پس از مدتها انتظار، نسخه به روز شده این توصیه ها در نوامبر 2013 از راه رسید که اساساً مدل جدیدی برای ارزیابی و مدیریت خطر قلبی عروقی ارائه می دهد. هنوز روشن نیست توصیه های جدید بتوانند به اندازه ATP III کارایی یا حتی مقبولیت داشته باشند ولی در حال حاضر پزشکان در موضوع کلسترول به دو دسته تقسیم شده اند و حتی بحث در این زمینه به میان مردم عادی نیز سرایت کرده است.
این توصیه ها بسیار جامع و شامل چهار بخش درمان کلسترول در بزرگسالان، ارزیابی خطر قلبی عروقی، مدیریت روش زندگی برای کاهش خطر قلبی عروقی، و مدیریت اضافه وزن و چاقی در بزرگسالان است. نویسندگان توصیه های فوق و مؤسسات حامی آنان- کمیته مشترک انجمن قلب آمریکا (AHA) و کالج کاردیولوژی آمریکا (ACC)- نیز امیدوارند این توصیه ها منجر به بحث های ظریف تری بین پزشکان و بیماران در زمینه عوامل خطرساز و گزینه های درمان گردد. از دیدگاه آنان محاسبه خطر، نقطه آغاز یک بحث بسیار مهم درباره خطر است و نباید به عنوان نقطه آغاز تجویز دارو تلقی شود. جایگاه پزشک و بیمار باید در این معادله مشخص باشد تا بتوان بهترین گزینه را برای هر بیمار انتخاب کرد.
سالهاست بیشتر محاسبات مربوط به خطر قلبی عروقی، مانند اجزای کلسترول (LDL و HDL) در آزمایشگاهها انجام می شود. در توصیه های جدید بر مقدار LDL به عنوان هدف درمان، کمتر تأکید شده و در نتیجه آزمایشگاهها باید از توصیه های جدید آگاه باشند و آنها را در محاسبات جدید خود بکار گیرند.
از چهار دستورالعمل جدیدی که در ماه نوامبر 2003 ارائه شد، بیشترین بحث مربوط به توصیه هایی است که به خطر قلبی عروقی می پردازند. فرمول جدید علاوه بر محاسبه خطر بیماری کرونر قلبی، خطر سکته مغزی را نیز محاسبه می کند. درمان کاهنده کلسترول (استاتین) در چهار گروه توصیه شده که شامل پیشگیری ثانویه در سه گروه (مبتلایان به بیماری کرونر آشکار، LDL بالای 190 میلی گرم بر دسی لیتر و دیابت) و پیشگیری اولیه در افراد به ظاهر سالم با LDL بین 70 و 189 میلی گرم بر دسی لیتر است. بیشترین اختلاف نظر مربوط به توصیه چهارم، یعنی پیشگیری اولیه در افراد به ظاهر سالم با خطر ده ساله حداقل 7.5% است.
این به معنی کاهش نقش LDL، شل شدن معیارهای لازم برای شروع درمان استاتین و در نهایت افزایش حدود 70 درصدی تعداد نسخه هاست. بهانه کمیته برای این کار، فقدان کارآزمایی بالینی همراه با گروه شاهد در زمینه تیتراسیون درمان استاتین براساس میزان LDL است. در حالی که برای بسیاری از افرادی که براساس توصیه جدید باید دارو بخورند، در واقع تنها 10 دقیقه پیاده روی روزانه کافی است.
انجمن ملی چربی (NLA) با فاصله گرفتن از درمان منطبق بر مقدار LDL مخالف است. این انجمن که از ابتدا با توصیه های جدید مخالف بود، معتقد است کمیته مشترک انجمن قلب آمریکا (AHA) و کالج کاردیولوژی آمریکا (ACC) نتوانسته خلاء های موجود در عرصه تشخیص و درمان را پر کند. انجمن متخصصین غدد آمریکا (AACE) نیز با این توصیه ها مخالفت کرده و معتقد است همان توصیه های قبلی ATP III بهتر بودند.
در مقابل، مقالات متعددی در منابع معتبر پزشکی مانند NEJM، JAMA و BMJ از این توصیه ها حمایت کردند. به نظر موافقینِ توصیه های جدید، پایین آوردن LDL به تنهایی نمی تواند برای پیشگیری از حمله قلبی و سکته مغزی کافی باشد. حدود سه چهارم افرادی که بر اساس توصیه های جدید باید استاتین بخورند، بر اساس توصیه های قبلی نیز باید استاتین میخوردند. اختلاف بر سر یک چهارم افرادی است که بر اساس توصیه های جدید باید استاتین بخورند، در حالی که بر اساس توصیه های قبلی نباید استاتین میخوردند. این افراد در ایالات متحده عمدتاً شامل سیاهپوستان و زنانی هستند که ظاهراً سالم هستند ولی خطر سکته مغزی در آنان بالاست.
نکته دیگر درباره توصیه های جدید، که البته در توصیه های قبلی نیز نادیده گرفته شده بود، مشخص نبودن نقش مارکرهای جدیدی مانند ApoB و لیپوپروتئین a و نیز مشخص نبودن تکلیف بیمارانی است که نسبت به درمان استاتین مقاوم هستند. اطلاعات لازم برای محاسبه خطر قلبی عروقی شامل سن، جنسیت، نژاد، کلسترول تام، کلسترول HDL، فشار خون سیستولیک، مصرف داروی کاهش دهنده فشار خون، وضعیت دیابت و همچنین مصرف سیگار است.
ابزار محاسبه خطر قلبی عروقی و نسخه آفلاین اندروید و ویندوز آن نیز از اینجا قابل دسترسی و دانلود است.
