امروزه پانل متابولیک جامع (Comprehensive Metabolic Panel) یکی از اجزای روتین مراقبت از بیماران بدل شده است. بسیاری از این افراد نگران افزایش آنزیم‌های کبدی خود هستند. رایج‌ترین آزمایش‌هایی که در این راستا درخواست می‌شود، شامل ترانسفرازها (ALT و AST)، فسفاتاز قلیایی، و بیلی‌روبین است.
باید توجه شود که آزمایش‌های فوق، نشانگر بیماری کبدی‌صفراوی یا آسیب سلول کبدی هستند و عنوان “آزمایش‌های عملکرد کبد” برای آن‌ها مناسب نیست. آزمایش‌هایی که واقعاً نشان‌دهنده عملکرد کبد هستند، شامل زمان پروترومبین (PT) و آزمایش‌های دیگری است که انجام آن‌ها رایج نیست.
پزشکان در بخورد با چنین مواردی معمولاً یکی از دو رویه را در پیش می‌گیرند: انجام همه آزمایش‌ها در همه بیماران (آزمایش غیرمتمرکز، extensive testing) و یا انجام برخی آزمایش‌ها در برخی بیماران (آزمایش متمرکز، focused testing). با گسترش پزشکی دیجیتال و استفاده از پرونده‌های الکترونیک، تمایل به اتخاذ رویه غیرمتمرکز افزایش یافته، ولی محدودیت اصلی این رویه، توجه کمتر به یافته‌های بالینی و تعامل کمتر بین پزشک و بیمار است.
مقایسه‌ای در مجله هپاتولوژی نشان می‌دهد راهبرد آزمایش غیرمتمرکز هزینه کمتری دارد، چون تعداد ویزیت پزشک کاهش می‌یابد. در‌مقابل، راهبرد آزمایش متمرکز باعث افزایش تعداد بیوپسی و کاهش موارد مثبت-کاذب می‌شود. اگر پزشک در هنگام ویزیت هیچ سرنخی دراختیار نداشته باشد، راهبرد آزمایش غیرمتمرکز باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه خواهد شد ولی موارد مثبت کاذب افزایش می‌یابد. درصورت وجود شواهدی از یک بیماری خاص، تمرکز روی آن علاوه بر صرفه‌جویی در وقت و هزینه، موارد مثبت کاذب را نیز کاهش خواهد داد.
در تازه‌ترین توصیه‌های کالج متخصصین گوارش آمریکا، بر لزوم ارائه تعریف جدید از محدود مرجع این آزمایش‌ها تأکید شده است. یافته‌های مطالعه ملی سلامت و تغذیه (NHANES) در این کشور نشان می‌دهد حدود 5 تا 10 درصد افراد آنزیم کبدی ALT بالا دارند و نتیجه غیرطبیعی آزمایش کبدی، یکی از علل رایج ارجاع بیماران به متخصص گوارش یا کبد است. براساس توصیه‌های پیشین، برای تصمیم‌گیری بالینی در موارد افزایش آنزیم کبد به ضریب حداکثر نرمال (مثلاً سه‌برابر حداکثر نرمال) اکتفا می‌شود و هیچ عدد مطلقی به‌عنوان آستانه (cutoff) برای ALT یا AST ارائه نشده که این وضعیت منجر به سردرگمی بین پزشکان و آزمایشگاه‌ها شده است. در بیشتر آزمایشگاه‌ها از محدوده مرجع پیشنهادی شبکه آزمایشگاه‌های شرکت‌کننده در طرح پژوهشی استئاتوهپاتیت غیرالکلی استفاده می‌شود که شامل محدوده وسیع 79-35 برای مردان و 55-31 (واحد بین‌المللی بر لیتر) برای زنان است.
محدوده مرجع پیشنهادی برای ALT در جمعیت عادی در توصیه‌های جدید، 33-29 برای مردان و 25-19 (واحد بین‌المللی بر لیتر) برای زنان است. مقادیر بالاتر نیاز به بررسی دارد.
بر قضاوت بالینی پزشک همچنان تأکید شده و نتایج طبیعی آزمایش‌های کبدی، ردکننده بیماری کبد نیست. در صورت شک بالینی حتی باوجود طبیعی بودن نتایج آزمایش، بررسی بیشتر باید انجام شود.
