بنياد بيل و مليندا گيتس در ماه ژانويه سال جاري اعلام كرد نتايج پژوهش هايي كه با حمايت مالي اين بنياد انجام مي شود، بلافاصله و به طور رايگان در دسترس همگان قرار خواهد گرفت و اين شامل مجلاتي مانند Nature، the New England Journal of Medicine يا the Proceedings of the National Academy of Sciences خواهد بود.
اجراي اين كار عملاً از ماه مارس آغاز شده است.
از سال ١٦٦٥ كه اولين مجله علمي منتشر شد، ارزش هر مجله وابسته به اين بوده كه همواره بهترين مقالات را منتشر كند. اين مجلات طي حدود سه و نيم قرن گذشته ضوابط و رويه هايي براي انتخاب مقالات در پيش گرفته اند كه شامل مرور مقالات توسط صاحبنظران مستقل هر رشته (همتاسنجی، peer review)، اغلب به صورت كاملاً ناشناس است. رويه فعلي معايب و نواقص متعددي دارد. انتقاد اصلي به اين رويه، زمان بر بودن آن است. گاهي انتشار نتايج يك پژوهش ماهها به طول مي انجامد.
از سال ١٩٩١ حركت هايي براي حل اين معضل شروع شده است. مثلاً در مورد مقالات فيزيك، نسخه اوليه برخي از اين مقالات موسوم به preprints بلافاصله در مخزني موسوم به arXiv (حرف X با تلفظ يوناني آن يعني كاي تلفظ مي شود) قرار مي گيرند كه به صورت برخط (آنلاين) در دسترس همگان است. هزينه انتشار arXiv را كتابخانه دانشگاه كورنل و بنياد سيمون تأمين مي كنند. تعداد مقالات arXiv به تدريج بالا رفته و به رشته هاي ديگر تسري يافته طوري كه اكنون روزانه بيش از ٣٠٠ مقاله در آركايو منتشر مي شود.
امروز فيزيكدان ها انتشار مقاله در آركايو را يك امتياز مي دانند چون به نوعي حق كپي رايت نتايج تحقيقات را براي آنان حفظ مي كند، اما در مورد مقالات پزشكي، حركت كند بوده است.
امتياز ديگر انتشار مقالات در آركايو اين است كه ديگر مرور نتايج و شيوه تحقيق توسط افراد ناشناس انجام نمي شود و به همين دليل احتمال تباني يا اعمال نفوذ كاهش مي يابد. معادل هاي آركايو در پزشكي در حال شكل گيري است. نمونه آن bio Rxiv است كه در ماه فوريه حدود ٦٠٠ مقاله منتشر كرد. اقدام اخير بنياد گيتس نيز در راستاي گسترش اين رويه به ساير علوم به ويژه پزشكي است.
نمونه دیگر، ASAPbio است که توسط گروهی از زیست‌شناسان با هدف تأسیس یک پایگاه برای جمع‌آوری همه مقالات پیش‌چاپ مربوط به علوم زیستی آغاز شده و توسط انستیتو ملی سلامت آمریکا حمایت می‌شود. مؤسسه Biohub در سان‌فرانسیسکو توسط مارک زوکربرگ، بنیان‌گذار فیسبوک و همسرش با همین هدف تأسیس شده است. شکل، روند رو‌به‌رشد تعداد مقالات منتشر شده به شكل پيش چاپ از سال ٢٠٠٦ را در مخازن برخط مختلف نشان می‌دهد.
