از سالها پیش، از زمانی که مادر بزرگها برای نوه هایشان قصه می گفتند، همواره هدف گوینده داستان این بوده که شنونده را در تجربه مورد نظر غرق کند. واقعیت مجازی (VR) امکان تعامل کاربر را با یک محیط شبیه‌سازی شده رایانه‌ای فراهم می کند. این فناوری پس از حدود یک دهه در حال بازگشت به فرهنگ پاپ است. اوایل امسال، فیسبوک Oculus VR را با 2 میلیارد دلار خرید. واقعیت مجازی یکی از مهمترین بخشهای رویدادهای مهمی مانند South By Southwest (یکی از بزرگترین فستیوالهای موسیقی، فیلم و فناوری در ایالات متحده) و Comic-Con (بزرگترین کنفرانس کامیک بوک، سریال، فیلم، بازیهای رایانه‌ای و دیگر محصولات فرهنگی در آمریکا) محسوب می شود.
یک موضوع ناراحت کننده درباره واقعیت مجازی، البته برای برخی کاربران، این است که دچار نوعی کسالت شبیه بیماری مسافرت می شوند. این حالت که به اصطلاح بیماری شبیه ساز (Sim Sickness) نام دارد، معمولاً هنگام استفاده از دستگاههای نمایشگری روی می دهد که روی سر کاربر نصب می شوند (headset). مثال آن Oculus Rift و همچنین نمونه اولیه پروژه Morpheus سونی است. حتی خود سازندگان بازیهای VR نیز از این بیماری مصون نیستند ولی با ادامه کار با این دستگاهها معمولاً مشکل برطرف می شود.
کاربر مبتلا به بیماری شبیه ساز دچار تهوع و بدحال می شود و باید نیم تا یک ساعت دراز بکشد و چشمان خود را ببندد تا حالش خوب شود. بعضی ها هم بالا می آورند. استفاده طولانی از VR ممکن است منجر به سرگیجه و عدم تعادل یا حتی حرکات غیرارادی چشم (نیستاگموس) شود. در این حالت بدترین کار این است که کاربر بخواهد رانندگی کند. رانندگی در چنین مواردی به رانندگی در حین مستی تعبیر شده است.
به نظر می رسد دلایل بیماری شبیه ساز را می توان به دو دسته سخت افزاری و نرم افزاری تقسیم کرد. در جدیدترین دستگاه Oculus بسیاری از مشکلات سخت افزاری برطرف شده است. نرم افزارها باید طوری طراحی شوند که حرکات ناگهانی و پرشی که خارج از کنترل کاربر هستند کمتر شوند. مشکل اصلی VR این است که بین آنچه چشم می بیند و آنچه بدن حس می کند فاصله می افتد.
این وضعیت شباهت بسیاری به بیماری مسافرت واقعی دارد. نکته اصلی آنجاست که چه کسی کنترل حرکت را بر عهده دارد. در بیماری مسافرت نیز احتمال ابتلای مسافران بیشتر از راننده است. راننده قادر است بسیاری از حرکات را پیش بینی کند. هِدسِت های جدید مجهز به شتاب سنج هستند و می توان در مواردی که کاربر در حال از دست دادن تعادل خود است، سیستم را خاموش کرد.
