در این مقاله از شماره مارس مجله لانست، پیشنهاد شده که بیماران مبتلا به دیابت براساس پارامترهای بالینی و ژنتیک به پنج خوشه (cluster) تقسیم شوند. این پژوهش در اسکاندیناوی انجام شده است.
|
پنج خوشه دیابت |
|||
|
نام |
ویژگی‌ها |
فراوانی |
خوشه |
|
دیابت شدید خودایمنی (SAID) |
شروع زودرس (سن پایین)، معادل دیابت نوع 1 و LADA، نمایه وزن پایین، کنترل متابولیک نامطلوب، کمبود انسولین (اختلال تولید انسولین)، GADA مثبت |
6% ῀ |
1 |
|
دیابت شدید فقر انسولین (SIDD) |
مشابه خوشه 1 ولی GADA منفی، هموگلوبین A1c بالا، بیشترین میزان وقوع رتینوپاتی |
18% ῀ |
2 |
|
دیابت شدید مقاوم به‌انسولین (SIRD) |
مقاومت به انسولین، نمایه وزن بالا، بیشترین میزان وقوع نفروپاتی |
15% ῀ |
3 |
|
دیابت خفیف مرتبط با چاقی (MOD) |
چاقی، سن پایین، فقدان مقاومت به انسولین |
22% ῀ |
4 |
|
دیابت خفیف مرتبط با سن (MARD) |
سن بالاتر، تغییرات متابولیک متوسط |
39% ῀ |
5 |
|
GADA: گلوتامیک اسید دکربوکسیلاز آنتی‌بادی؛ LADA: دیابت خودایمنی دیررس بالغین |
|||
برای این طبقه‌بندی از سن هنگام تشخیص، نمایه وزن بدن (BMI)، وجود آنتی‌بادی گلوتامات دکربوکسیلاز (GADA)، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c)، عملکرد سلول بتا براساس مدل HOMA2-B (homeostatic model assessment 2 to estimate beta-cell function) و مقاومت به انسولین براساس میزان پپتید C (HOMA2-IR) استفاده شده است:
خوشه 1: دیابت شدید خودایمنی Severe autoimmune diabetes (نوع 1 سابق)، حدود 6% بیماران، شروع زودرس، نمایه وزنی پایین، GADA مثبت؛
خوشه 2: دیابت شدید فقر انسولین Severe insulin-deficient diabetes، حدود 18% بیماران، GADA منفی ولی بقیه پارامترها مشابه خوشه یک، پایین‌ترین ضریب HOMA2-B؛
خوشه 3: دیابت شدید مقاوم به انسولین Severe insulin-resistant diabetes، حدود 15% بیماران، ضریب HOMA2-IR بالاتر؛
خوشه 4: دیابت خفیف مرتبط با چاقی، حدود 22% بیماران، چاق ولی بدون مقاومت به انسولین؛
خوشه 5: دیابت خفیف مرتبط با سن، حدود 39% بیماران، سن بالاتر از سایر خوشه‌ها ولی عمدتاً مشابه خوشه 4.
این خوشه‌ها از نظر ژنتیکی مجزا هستند. بیشترین میزان رتینوپاتی در خوشه 2 (دیابت شدید فقر انسولین) و بیشترین بیماری کلیوی مرحله انتهایی و وقایع کرونر در خوشه 3 (دیابت شدید مقاوم به انسولین) روی می‌دهد. در طبقه‌بندی جدید، دو خوشه از بیماران که پیش از این تحت عنوان دیابت نوع 2 طبقه‌بندی می شدند، در خوشه مستقلی قرار می‌گیرند. به‌نظر محققین، این دو خوشه از بیماران باید شناسایی شوند تا با تشدید اقدامات درمانی از بروز عوارض دیابت در آنان پیشگیری شود.