ابعاد یک فاجعه

اولین مورد ابولا در افریقای غربی، در دسامبر 2013 در Guéckédou، ناحیه ای جنگلی در گینه، نزدیک مرز لیبریا و سیرالئون، گزارش شد. مسافران از راه مرزها بیماری را آوردند. تا آخر مارس 2014، هشت مورد مشکوک در لیبریا و شش مورد در سیرالئون گزارش شد. تعداد مبتلایان در پایان ژوئن به 759 نفر و تعداد فوت شده ها به 467 نفر رسید. این آمار تا 23 آگوست 2015 به ترتیب 28041 و 11302 نفر گزارش شده که بیشتر موارد در همان سه کشور بوده است.

اپیدمی ابولا همچنان جان انسانها را می گیرد. البته میزان تلفات در سال جاری پایین آمده است. در ماه مه، لیبریا اعلام کرد ابولا در این کشور ریشه کن شده، اما موارد جدیدی در ماه ژوئن در این کشور گزارش شد. از ماه جولای هیچ مورد جدیدی از لیبریا و سیرالئون گزارش نشده اما از گینه به طور مداوم هر هفته سه مورد جدید گزارش شده است.

سازمان سلامت جهانی اعلام کرده هر سه کشور فوق در حال حاضر دارای تعداد تخت کافی برای جداسازی و درمان مبتلایان به ابولا و امکانات دفن صحیح جنازه هستند.

یکی از ارقام مهم در اپیدمی ها، میزان موارد جدید ناشی از هر یک مورد بیماری، تحت عنوان R0 است. متغیر R0، متغیر کلیدی در انتشار و گسترش ابولا محسوب می شود.

مقدار R0 برای بیماریهایی که به سهولت منتشر می شوند بالاست. به عنوان مثال، R0 سرخک 18 است. سرایت پذیری ابولا بسیار کمتر و R0 آن در مناطق مختلف شیوع اپیدمی بین 1.5 تا 2.2 است. اما هر R0 بالای 1 را باید خبر بدی قلمداد کرد. میزان بالای مرگ و میر این بیماری، 60% در اپیدمی اخیر، به این معنی است که ابولا کشنده تر از قاتلین مشابه اما شناخته شده تر است.

در حال حاضر بیشتر مناطق در سه کشوری که بیشترین مبتلایان را داشته اند، شاهد سیر نزولی موارد جدید هستند. از ماه ژوئن هیچ مورد جدیدی در لیبریا گزارش نشده است. سیرالئون هم طی دو هفته میانی آگوست تا زمان انتشار این گزارش هیچ موردی نداشته است. اما در گینه، سه مورد طی هفته ی اخیر گزارش شده که هر سه مربوط به یک منطقه در نزدیکی پایتخت است. نقشه زیر تعداد روزهای اخیر بدون مورد جدید را در هر منطقه نشان می دهد.

کمبودهای موجود در سیستم های مراقبت سلامت در این سه کشور عامل اصلی طول کسیدن اپیدمی اخیر است. سرانه ی سلامت در اسپانیا (3 هزار دلار) را با سیرالئون (کمتر از 300 دلار) مقایسه کنید. تعداد پزشک بازای هر یکصد هزار نفر جمعیت در ایالات متحده 245 و در گینه تنها 10 نفر است. آسیب پذیری پزشکان و پرسنل بهداشتی و درمانی در مقابل ابولا، نگرانی ها را مضاعف کرده است: تاکنون 881 مورد ابولا در بین کادر بهداشتی و درمانی در این سه کشور غرب آفریقا گزارش شده که در 512 مورد منجر به فوت شده است.

منبع