اداره خدمات پیشگیری ایالات متحده یا USPSTF (U.S. Preventive Services Task Force) منبع معتبری برای ارائه توصیه های مربوط به کارایی خدمات پیشگیری در افراد بدون علامت است. این توصیه ها بر اساس شواهد تجربی که در تأیید یا رد آنها موجود است، تنظیم و به صورت دوره ای و منظم تجدید می شوند و البته در این ارزیابی ها به عوامل دیگر مانند هزینه تمام شده خدمات توجهی نمی شود.
هنگامی که بحث پیشگیری مطرح می شود، علاوه بر شواهد علمی، عوامل متعدد دیگری نیز باید مورد توجه قرار گیرند که از موضوع این بحث خارج است. پزشکان باید از شواهد فوق آگاه باشند ولی در هنگام تصمیم گیری درباره لزوم انجام یک اقدام پیشگیری جویانه در یک فرد خاص، قضاوت آنان باید با توجه به مجموع شرایط فردی و اجتماعی صورت گیرد.
یک مطالعه جدید نشان داده میزان تشخیص کمبود ویتامین دی در آمریکا بین سالهای 2008 تا 2010 بیش از سه برابر شده است. همچنین در بیش از نیمی از آزمایشگاهها، 25OHD سرم در عرض یک سال حداقل 50% افزایش یافته که نشاندهنده افزایش مصرف مکملهای حاوی ویتامین دی است.
به طور کلی، USPSTF معتقد است شواهد موجود برای ارزیابی فواید و مضرات غربالگری کمبود ویتامین دی در بالغین بدون علامت کافی نیست و در حال حاضر اجرای این برنامه ضرورت ندارد.
اهمیت اندازه گیری ویتامین دی
هیچ اتفاق نظری در مورد تعریف کمبود ویتامین دی یا سطح سرمی ایده آل 25OHD (شکل اصلی ویتامین دی در جریان خون) وجود ندارد. برخی مطالعات براساس سطح سرمی کمتر از 20 یا 30 نانوگرم بر میلی لیتر (50 یا 75 نانومول بر لیتر) نشاندهنده ارتباط کمبود ویتامین دی با افزایش خطر شکستگی استخوان، محدودیت عملکرد، سرطان، دیابت، بیماری قلبی عروقی، افسردگی، و مرگ بوده اند.
روشهای تشخیص
روشهای مختلفی برای اندازه گیری 25OHD سرم وجود دارد ولی صحت هیچ یک قطعی نیست چون هیچ روش استاندارد یا محدوده مرجع مورد توافقی برای آن موجود نیست. نتایج حتی بین آزمایشگاههایی که از روشهای یکسان استفاده می کنند متفاوت است.
شیوع کمبود ویتامین دی در مطالعات مختلف بین 19% تا 77% گزارش شده است. روشهای مختلف شامل اتصال رقابتی به پروتئین (competitive protein binding)، ایمونواسی، HPLC، و Mass Spectrometry است. حساسیت و ویژگی هیچیک از این روشها مشخص نیست چون هیچ مطالعه ای با استفاده از یک استاندارد مرجع بین المللی شناخته شده انجام نشده است.
اندازه گیری 25OHD مستلزم این است که ابتدا آنالیت از پروتئین متصل شونده (vitamin D–binding protein) جدا شود. علاوه بر عوامل مختلفی که ممکن است این فرآیند را تحت تأثیر قرار دهند، آنتی بادیهای هتروفیل نیز ممکن است با اتصال به 25OHD سطح سرمی آن را به طور کاذب کاهش دهند.
یک مانع دیگر در اندازه گیری ویتامین دی این است که سطح 25OHD سرم ممکن است در التهابات کاهش یابد (واکنشگر منفی فاز حاد). همچنین هنوز روشن نیست 25OHD تام سرم نشاندهنده وضعیت واقعی ویتامین دی بدن است یا باید از bioavailable 25OHD استفاده شود.
فواید تشخیص و درمان زودرس
هیچ مطالعه ای به ارزیابی آثار مستقیم غربالگری کمبود ویتامین دی در بالغین نپرداخته است. در مقابل، شواهد کافی نشان می دهد که درمان کمبود ویتامین دی هیچ فایده ای از نظر کاهش خطر سرطان، دیابت نوع 2، احتمال مرگ یا خطر شکستگی ندارد. حتی در زمینه بهبود عملکرد روانی اجتماعی و جسمانی در اثر جبران کمبود ویتامین دی نیز شواهد کافی نیست.
یک مثال از تناقض آشکار این است که آمریکاییهای آفریقایی با اینکه شیوع کمبود ویتامین دی در آنان بیشتر از سفیدپوستان است، کمتر دچار شکستگی استخوان می شوند.
عوارض و مضرات غربالگری کمبود ویتامین دی
یکی از پیامدهای غربالگری، افزایش تعداد افرادی است که تحت درمان با ویتامین دی قرار می گیرند که خود ممکن است منجر به عوارض ناخواسته شود. یک عارضه نادر ولی بالقوه درمان، مسمومیت با ویتامین دی است که با هیپرکلسمی، هیپرفسفاتمی، کاهش PTH و هیپرکلسیوری مشخص می شود. خطر سنگ کلیه هم به ویژه در صورت مصرف همزمان کلسیم افزایش می یابد.
با این حال، فاصله بین محدوده درمانی و محدوده توکسیک ویتامین دی قابل توجه بوده و شیوع مسمومیت با ویتامین دی بسیار پایین است. همچنین شیوع سنگ کلیه در افرادی که فقط ویتامین دی (بدون کلسیم) مصرف می کنند هم ناچیز است. به طور کلی، غربالگری کمبود ویتامین دی باعث افزایش معنی دار عوارض مختلف نمی شود.