هم‌زمان با اپیدمی مصرف و سوء‌مصرف مواد مخدر، انجمن گوارش آمریکا (AGA) اولین دستورالعمل درمان دارویی یبوست ناشی از اپیوئید (OIC) را منتشر کرده است. برخی رؤوس این دستورالعمل مبتنی بر شواهد که در شماره اکتبر مجله Gastroenterology منتشر شده به شرح زیر است:
– فیبرها اثری روی حرکت روده ندارند و نقش چندانی نیز در درمان OIC ندارند. همچنین در بیشتر موارد درمان دارویی به دلیل راحتی و ایمنی بیشتر به تنقیه (انما) ترجیح داده می‌شود.
– شدت یبوست با 3 پرسش ساده (جدول 1) قابل ارزیابی است که بیمار به هر پرسش از صفر تا 100 نمره می‌دهد. اگر نمایه عملکرد روده (Bowel Function Index) که میانگین نمرات فوق است 30 یا بالاتر باشد، یبوست از نظر بالینی معنادار و نیازمند درمان است.
|
جدول 1. نمایه عملکرد روده |
||
|
شماره |
پرسش |
نمره |
|
1 |
طی 7 روز اخیر، به سهولت اجابت مزاج خود از صفر تا 100 چند نمره می‌دهید؟ |
صفر= بدون مشکل 100= مشکل شدید |
|
2 |
طی 7 روز اخیر، به احساس عدم تخلیه کافی روده خود چند نمره می‌دهید؟ |
صفر= بدون این احساس 100= احساس شدید عدم تخلیه کافی |
|
3 |
طی 7 روز اخیر، به یبوست خود چند نمره می‌دهید؟ |
صفر= بدون یبوست 100= یبوست بسیار شدید |
|
نمره کل |
|
میانگین سه نمره فوق |
– اولین گام درمان OIC، اطمینان از ضرورت مصرف اپیوئید، شرکت در برنامه جامع درمان درد و رعایت حداقل دوز ممکن است.
– داروی خط اول برای OIC، مسهل‌های معمولی به‌ویژه مسهل‌های اسموتیک است.
– در موارد OIC مقاوم به مسهل، تجویز آنتاگونیست‌های گیرنده µ اپیوئیدی با عملکرد محیطی (PAMORAs) توصیه می‌شود.
– از میان داروهای PAMORAs، نالدمدین و نالوکسگول بیش‌ترین شواهد را دارند و ارجح هستند.
– شواهد در مورد متیل‌نالترکسون کیفیت پایین‌تری نسبت به PAMORAs دارد و تنها در صورت عدم دسترسی به PAMORAs توصیه می‌شود.
– به‌دلیل شواهد ناکافی، هیچ توصیه‌ای در مورد لوبی‌پروستون و پروکالوپراید ارائه نشده است. داروهای مختلف برای درمان OIC در جدول 2 آمده است.
|
جدول 2. داروهای مختلف برای درمان یبوست ناشی از اپیوئید |
||
|
مکانیسم اثر |
مثال |
گروه/ نوع |
|
Traditional laxatives |
||
|
Draw water into intestine to hydrate and soften stool |
PEG, lactulose, magnesium citrate, magnesium hydroxide |
Osmotic |
|
Irritate sensory nerve endings to stimulate colonic motility and reduce colonic water absorption |
Bisacodyl, sodium picosulfate, senna |
Stimulant |
|
Allow water and lipids to penetrate the stool to hydrate and soften fecal material |
Docusate |
Detergent/surfactant stool softeners |
|
Lubricate the lining of the gut to facilitate defecation |
Mineral oil |
Lubricant |
|
Block μ-opioid receptors in the gut, thereby effectively restoring the function of the enteric nervous system |
NaldemedineNaloxegolMethylnatrexone |
PAMORAs |
|
Act on chloride channels or guanylate cyclase receptors in enterocytes to stimulate fluid secretion into the intestinal lumen |
Lubiprostone |
Intestinal secretagogues |
|
Activate 5-HT4 receptor, leading to increased colonic motility and accelerated transit |
Prucalopride |
Selective 5-HT agonists |